Yiɣi chaŋ yɛligu maŋamaŋa puuni

University Of Ghana

Diyila Dagbani Wikipedia
University of Ghana
public university, open-access publisher
Pahi laAfrica Mali niŋ
Di pilli ni1948 Mali niŋ
Yu'ŋmaaUG Mali niŋ
Office held by head of the organizationchancellor Mali niŋ
Taachi sabbuIntegri Procedamus Mali niŋ
TiŋaGhana Mali niŋ
Din be shɛli polonaAnkara Mali niŋ
Tiŋgbaŋ yaɣili calinli5°39′3″N 0°11′22″W Mali niŋ
Din nyɛ gɔmnanti nyoliniGoverning Council Mali niŋ
Nira zaŋtiGhanaian Academic and Research Network, Association of African Universities Mali niŋ
Has subsidiaryNoguchi Memorial Institute for Medical Research, University of Media Arts and Communication - Institute of Film and Television, University of Ghana Primary School, Legon, University of Ghana Department of Geography and Resource Development Mali niŋ
Di duzuɣu sheeLegon Campus Mali niŋ
Bal' tɔɣasiraSilmiinsili Mali niŋ
Lahabaya dundɔŋ din mali dihitabilihttps://www.ug.edu.gh/ Mali niŋ
Coat of armscoat of arms of the University of Ghana Mali niŋ
Nahingbaŋ maŋliDeep Blue Mali niŋ
Map

Tɛmplet:Cleanup Tɛmplet:Infobox university

University of Ghana nyɛla public universiti din be Accra,[1] Ghana. Din nyɛ tiŋgbani maa universiti kurili din be Ghana.

Universiti maa nyɛla bɛ ni daa piligi shɛli yuuni 1948[2] ka daa boli University College of the Gold Coast,[3][4] British colony saha zaŋ n-ti Gold Coast. Di daa na nyɛla collagɛ din mali saawara ni University of London,[5] ka nyɛ din daa lihiri di wuhibu mini bɔhimbu zuɣu ka tiri ba degree nima.[6] Din daa niŋ ka Ghana daa deei di maŋ'sulinsi naa nyaaŋa yuuni 1957, bɛ daa taɣi collagɛ maa yuli labisi University College of Ghana.[7] Bɛ daa lahi labi taɣi di yuli maa labisi University of Ghana yuuni 1961, din daa niŋ ka di leei universiti shɛli din pa za di gama.[8]

University of Ghana ŋɔ nyɛla din be Accra Legon Hills. Di nyɛla din mali shikuru bihi ban kalinli gari 60,000.[5]

Introduction[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Bɔhimbu yaɣa shɛŋa University of Ghana ni daa tuui zaŋ di zaɣa niŋ nyɛ liberal arts, social sciences, law, basic science, agriculture, n-ti pahi medicine.[9] Din daa niŋ ka bɛ mali binshɛŋa niŋ shikuru maa ni, bɛ pahi bɔhimbu yaɣa shɛŋa din daa jandi technology nuuni tun'baŋsim n-ti pahi postgraduati bɔhimbu yaɣa.[10]

University of Ghana nyɛla din dɔ Legon ka di waɣilim be kamani 12 kilometers ka chɛ Ankara sunsuun, di nyɛla din mali di tilaa shikuru Korle-Bu, ni di wuhibu ashibiti mini secondary shikuru mi nyɛ din be Ankara tiŋa puuni.[10] Di nyɛla din lahi mali "graduate school of nuclear and allied Sciences" ka di be Ghana Atomic Energy Commission,[11] ka di chɛ ka di be universiti shɛŋa din be Africa ka niŋdi nuclear physics mini nuclear engineering.[9]

[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

University of Ghana Logo
University of Ghana Logo[12]

Di "logo" nyɛla ko kɔŋkoba dibaa ayi: Indigo Dye mini Camel.[12] Nuɣisigu din be din ni maa nyɛla din mali "AYA" dibaa ata ka di za zuɣusaa ka "DWENINMENTOASO" nyɛ din be sunsuun ka nyɛ din ŋmani salima.[13] Ŋun daa niŋ di "logo" maa nyɛ A. M. Opoku.[14] "AYA" (nyɛla kanboonsi yɛtɔɣili zaŋ n-ti fern) nyɛla Adinkra symbol.[15] "AYA" nyɛla din chaŋ zuɣusaa ka daliri shɛli din chɛ ka bɛ zaŋ li niŋ din ni maa nyɛ yɛlimaŋtali mini yiko din ni tooi tam.

Office of the Chancellor[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Mrs. Mary Chinery-Hesse

Mary Chinery-Hesse nyɛ saha ŋɔ Chancellor zaŋ n-ti universiti ŋɔ[16] Bɛ daa piigi o Chancellor ka daa piligi tuma Alaaba dabisili silimiin goli August dahin yini dali yuuni 2018 din daa niŋ ka universiti maa daa mali laɣin gahindili Great Hall.[17] Din daa niŋ ka o tuuli yuma anu maa daa naai, bɛ daa labi piigi o silimiin goli July dabaa ayobu dali yuuni 2023 ni o labi tuɣi Chancellor tali zaŋ n-ti Universiti ŋɔ.[18]

Past Chancellors of the University[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Pɔi ni yuuni 1998, kpɛma zaŋ n-ti State n-daa na nyɛ Chancellor zaŋ n-ti University of Ghana.[19] Din nyɛ, bin din gbaai yuuni 1961 din daa niŋ ka University of Ghana daa tam Act of Parliament, tuuli Head of State din daa niŋ ka Ghana deei di maŋ'sulinsi nyaaŋa, Dr. Kwame Nkrumah n-daa leei Chancellor zaŋ n-ti University of Ghana.[20]

Ninvuɣ shɛba ban doli na ŋɔ nyɛla ban na min nyɛ Chancellor nima zaŋ n-ti universiti ŋɔ:

Office of the Vice-Chancellor[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Prof. Nana Aba Appiah Amfo - Current Vice-Chancellor

Nana Aba Appiah Amfo nyɛ saha ŋɔ Vice-Chancellor zaŋ n-ti University of Ghana.[21] Silimiin goli July yuuni 2021 ka bɛ daa piigi o Acting Vice Chancellor. Silimiin goli October yuuni 2021, bɛ daa piigi o Vice-Chancellor zaŋ n-ti University of Ghana ka o daa leei piligi tuma silimiin goli October biɛɣ'pishi ni ayobu dali yuuni 2021. Ŋun nyɛ tuuli paɣa ŋun leei Vice-Chancellor zaŋ n-ti Universiti maa.[22][23]

Past vice-chancellors and principals[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Ninvuɣ shɛba ban na min leei vice-chancellor nima mini kpamba zaŋ n-ti universiti:

University College of the Gold Coast

University College of Ghana

  • David Mowbray Balme (1957–1958), Principal[24]
  • Raymond Henry Stoughton (1958–1961), Principal

University of Ghana

Academics[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

The Balme Library[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

The Balme Library, University of Ghana
Main entrance to the Balme Library

Balme karimbu shee nyɛla bɛ ni daa pilli shɛli yuuni 1948 ka bɛ daa boli Achimota College Library.[25] Di nyɛ karimbu shee zaŋ n-ti university's library network.[26] Balme karimbu shee nyɛla din be universiti maa puuni.[26]

College of Health Sciences[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Shikuruti dibaa ayobu mini Research Institute zaɣ'yini nyɛ din be collagɛ ŋɔ ni .[27][28] Din nyɛ din doli na ŋɔ:

College of Basic and Applied Sciences

Collagɛ maa nyɛla din mali shikuruti dibaa anu, bɔhimbu shɛhi dibaa ayobu ka dibaa ata nyɛ din be vihigu yaɣili. Din nyɛ din doli na ŋɔ:

  • School of Physical and Mathematical Sciences
  • School of Biological Sciences
  • School of Agriculture
  • School of Engineering Sciences
  • School of Veterinary Medicine
  • Livestock and Poultry Research Centre (LIPREC)
  • Soil and Irrigation Research Centre (SIREC)
  • Forest and Horticultural Research Centre (FOHCREC)
  • Biotechnology Centre
  • West African Centre for Crop Improvement (WACCI)
  • West African Centre for Cell Biology and Infectious Pathogens (WACCBIP)
  • Institute of Environment and Sanitation Studies
  • Institute of Applied Sciences and Technology

Collegiate system[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Bin din gbaai yuuni 2014/2015, University of Ghana nyɛla din daa piligi "collegiate system"[29] ka daa laɣim shikuruti mini bɔhimbu yaɣa niŋ collagɛ nima anahi din doli na ŋɔ ni:

  • College of Basic and Applied Sciences
  • College of Humanities
  • College of Education
  • College of Health Sciences

Other faculties[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

"Faculty" nima anu nyɛ din kani collagɛ shɛŋa din dɔ zuɣusaa maa ni, lala "faculty" nima maa nyɛ:

  • Faculty of Arts
  • Faculty of Social Studies
Department of Economics of University of Ghana
  • Faculty of Science
  • Faculty of Law: nyɛla bɛ ni daa tuui piligi shɛli ka di nyɛ bɔhimbu yaɣili zaŋ n-ti Faculty of Social Studies yuuni 1958/59 wuhibu mini bɔhimbu yuuni ka daa leei di maŋmaŋ "faculty" yuuni 1960/61 wuhibu mini bɔhimbu yuuni .[30]
  • Faculty of Engineering Sciences

Distance Education Campuses[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

University maa nyɛla din mali Distance Education shikuruti din be yaɣa tiŋgbani maa ni ka nyɛ din mali bɔhimbu yaɣa.[31]

  • Accra Workers' College, (now Accra City campus), Accra
  • Awudome Residential Workers' College, Tsito
  • Bolgatanga Workers' College, Bolgatanga
  • Cape Coast Workers' College, Cape Coast
  • Ho Workers' College, Ho
  • Koforidua Workers' College, Koforidua
  • Kumasi Workers' College, Kumasi
  • Takoradi Workers' College, Sekondi-Takoradi
  • Tamale Workers' College, Tamale
  • Tema Workers' College, Tema
  • Sunyani Workers' College, Sunyani
  • Wa Workers' College, Wa

Institutional Affiliations[32][mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Rankings and reputation[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tɛmplet:Infobox university rankings

Times Higher Education World University Rankings yuuni 2018 nyɛla din daa piigi University of Ghana sɔŋ 800-1000th dunia zaa ka daa dɔ bupinaayopɔin Africa.[34]

Notable alumni[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Notable faculty[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. How to get to University Of Ghana - Legon in Accra by Bus? (en-GH) (2023-09-08).
  2. Kwabena Dei Ofori-Attah. Expansion of Higher Education in Ghana: Moving Beyond Tradition. Comparative & International Education Newsletter: Number 142. CIES, Florida International University.
  3. Overview | University of Ghana.
  4. August 11, 1948: The University College of the Gold Coast is established by ordinance (11 August 2017).
  5. 5.0 5.1 University of Ghana (en) (2015-07-16).
  6. G. F. Daniel (17 April 1998). THE UNIVERSITIES IN GHANA. Development of University Education in Ghana. University of Ghana.
  7. Establishment of The University | University of Ghana.
  8. George, Betty Stein (1976). Education in Ghana. Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office. p. 166.
  9. 9.0 9.1 University of Ghana | fund┋it.
  10. 10.0 10.1 University of Ghana.
  11. Ghana Atomic Energy Commission.
  12. 12.0 12.1 Home | University of Ghana.
  13. Public Affairs Directorate, University of Ghana (2017). Communicate with us.[permanent dead link]
  14. University of Ghana (2019). Facts and Figures. University of Ghana: University of Ghana. p. 6.
  15. User, GitHub. Adinkra Symbols & Meanings. Retrieved 26 March 2023.
  16. Office of the Chancellor | University of Ghana.
  17. Office of the Chancellor | University of Ghana.
  18. Press Release: Reappointment of Mrs. Mary Chinery-Hesse as Chancellor of the University of Ghana | University of Ghana.
  19. 19.00 19.01 19.02 19.03 19.04 19.05 19.06 19.07 19.08 19.09 19.10 Past Chancellors of the University | University of Ghana.
  20. Past Chancellors of the University | University of Ghana.
  21. Office of the Vice-Chancellor | University of Ghana.
  22. Prof. Nana Aba Appiah Amfo Appointed as Vice-Chancellor (20 October 2021).
  23. Lartey, Nii Larte (20 October 2021). Prof. Nana Aba Appiah Amfo confirmed substantive Vice-Chancellor of University of Ghana.
  24. 24.00 24.01 24.02 24.03 24.04 24.05 24.06 24.07 24.08 24.09 24.10 24.11 24.12 History Of The Office | University of Ghana.
  25. Alemna, Anaba. A (1997). "A review of library provision in Ghana". Library Review 46: 34–44. DOI:10.1108/00242539710160875.
  26. 26.0 26.1 University of Ghana UG Balme library (en-US).
  27. Official Site of the College of Health Sciences. University of Ghana.
  28. University of Ghana begins Bachelor of Education programme (en) (18 May 2019).
  29. "University Of Ghana Adopts Collegiate System From 2014/2015 Academic Year" Archived 6 Silimin gɔli January 2017 at the Wayback Machine, University of Ghana, 16 May 2014.
  30. (2018) "Psychology Faculty Salaries for the 2017-2018 Academic Year". DOI:10.1037/e506852018-001.
  31. About Us: Profile of the University. University of Ghana.
  32. Sehoole, Chika. Knight, Jane. (30 October 2013). Internationalisation of African higher education : towards achieving the MDGs. Springer. ISBN 978-94-6209-311-9. OCLC 961529374.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  33. University of Ghana (2018). Facts and Figures. University of Ghana: University of Ghana. p. 16.
  34. King, Roger (2009). "Global Rankings and Regulating the World-class University". Governing Universities Globally. doi:10.4337/9781848449244.00013. ISBN 9781848449244.
  35. "Legon Inaugurates New Hall of Residence". Accra, Ghana: Modern Ghana. 22 January 2012. https://www.modernghana.com/news/373443/legon-inaugurates-new-hall-of-residence.html.
  36. Notable Alumni. University of Ghana Alumni Association.
  37. Donkor, Kwadwo Baffoe (26 July 2019). "Dr Nana Ama Browne Klutse joins NDC Abura Asebu Kwamankese race". Graphic Online. https://www.graphic.com.gh/news/politics/nana-ama-browne-klutse-joins-ndc-abura-asebu-kwamankese-race.html.
  38. Dr. Philomena Efua Nyarko – Governing Council Member, President Nominee. SD Dombo University of Business and Integrated Development Studies.
  39. Ghana College of Nurses and Midwives | Mrs. Faustina Oware-Gyekye (WACN Representative).

External links[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tɛmplet:Ghana universities

Tɛmplet:Worldwide Universities Network

Coordinates: 05°39′03″N 00°11′13″W / 5.65083°N 0.18694°W / 5.65083; -0.18694